Chùa Báo Ân, Hà Nội: Sự Ra Đi Của Một Kiệt Tác Kiến Trúc

Hà Nội, không chỉ nổi tiếng với những di tích lịch sử, văn hóa độc đáo mà còn là nơi lưu giữ nhiều câu chuyện đầy ắp sự kì bí. Trong số đó, chùa Báo Ân là một trong những ngôi chùa cổ kính đã từng tồn tại nhưng nay chỉ còn lại dấu tích. Hãy cùng Đạo Phật VN tìm hiểu về số phận của di tích thiêng liêng này nhé!

Vị Trí Độc Đáo Của Chùa Báo Ân

Chùa Báo Ân từng là một trong những ngôi chùa lớn và nổi tiếng nhất tại Thủ đô Hà Nội vào thế kỷ XIX, với quy mô vô cùng hoành tráng. Chùa được xây dựng tại vị trí vô cùng đắc địa, nằm ngay bên bờ Hồ Hoàn Kiếm, mặt trước quay ra sông Hồng và mặt sau dựa vào hồ. 

Với lối kiến trúc độc đáo, ngôi chùa này được xem là biểu tượng cho tư tưởng “cư Nho mộ Thích” – nghĩa là học hành theo đạo Nho nhưng vẫn chuộng đạo Phật. Chùa có quy mô vô cùng lớn, gồm 180 gian và 36 nóc nhà, xung quanh là tường lục giác bao bọc. Ngoài lối kiến trúc cầu kỳ, chùa còn sở hữu khối lượng tượng cực kỳ lớn, với các pho tượng được sơn son thếp vàng và khảm xà cừ vô cùng sinh động và tỉ mỉ.

Chùa Báo Ân được xem là một trong những công trình kiến trúc Phật giáo tiêu biểu và độc đáo nhất tại Thăng Long xưa, thể hiện sự hòa quyện giữa văn hóa Nho và Phật. Vị trí đắc địa của chùa, nằm ngay trung tâm Hồ Hoàn Kiếm, đã khiến nó trở thành một trong những điểm đến du lịch hấp dẫn tại Hà Nội.

Lịch Sử Chùa Báo Ân, Hà Nội

Chùa Báo Ân (còn được gọi là chùa Liên Trì) từng là ngôi chùa hoành tráng bậc nhất miền Bắc vào thế kỷ XIX. Chùa được xây dựng vào thời vua Thiệu Trị (1841 – 1847), do Tổng đốc Nguyễn Đăng Giai đứng ra quyên góp tiền và chủ trì xây dựng.

• Tuy nhiên, số phận của chùa Báo Ân lại không được may mắn. Vào tháng 11 năm 1885, sau khi hoàn thành cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, thực dân Pháp đã tiến hành đổ đất và lấp toàn bộ các chỗ trũng ở Hà Nội. Đến năm 1888, họ đã phá hủy chùa Báo Ân để xây bưu điện Hà Nội.
• Không chỉ vậy, trong những năm 1891, chùa còn phải chịu thêm nhiều thiệt hại nặng nề do các vụ cháy lớn xảy ra tại khu vực xung quanh. Đêm ngày 22 tháng 1 năm 1891, 300 nóc nhà ở phố Cầu Gỗ, Hàng Mắm, Hàng Bè, Hàng Thùng, Hàng Vôi đã bị thiêu rụi. Đêm ngày 28 tháng 1 năm 1891, vụ cháy lớn thứ 2 xảy ra thiêu hủy cả thôn Cự Lâu khiến chùa chỉ còn là mảnh đất hoang tàn.

Mặc dù vậy, đối với người dân Hà Nội, ngôi chùa vẫn mãi trong lòng họ như một biểu tượng của văn hóa và lịch sử Thăng Long xưa. Dấu tích duy nhất còn sót lại của chùa Báo Ân đến ngày nay chính là cây tháp cổ, tháp Hòa Phong, nằm bên bờ hồ Hoàn Kiếm.

Tháp Hòa Phong – Di Tích Duy Nhất Còn Sót Lại

Tháp Hòa Phong chùa Báo Ân nằm trên phố Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, được xem là di tích duy nhất còn sót lại của ngôi chùa lớn bậc nhất Thăng Long xưa. Ngôi tháp cổ kính này như một điểm nhấn giữa lòng Hà Nội hoa lệ, thu hút sự chú ý của nhiều du khách khi đến thăm Hồ Gươm.

Nhiều người khi nhìn thấy tháp Hòa Phong đã nghĩ rằng đây là một trong những tác phẩm nghệ thuật xưa nằm trong quần thể Tháp Rùa – Hồ Gươm. Tuy nhiên, ít ai biết rằng ngôi tháp cổ này có một cái tên riêng biệt và không hề nằm trong quần thể Tháp Rùa. Tháp Hòa Phong vốn gắn liền với quần thể chùa Báo Ân xưa, ngôi chùa lớn bậc nhất Hà thành thế kỷ 19.

Ngôi tháp nhuốm màu rêu phong này như một điểm nhấn cổ kính giữa lòng Hà Nội, khiến nhiều du khách không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp duyên dáng của nó. Tháp Hòa Phong bây giờ là di tích duy nhất còn sót lại đến ngày nay của quần thể bề thế một thời vàng son của ngôi chùa này.

Kết Luận

Chùa Báo Ân từng là một trong những ngôi chùa lớn và nổi tiếng nhất tại Thủ đô Hà Nội, với lối kiến trúc độc đáo và quy mô vô cùng hoành tráng. Tuy nhiên, số phận của chùa lại không được may mắn khi phải chịu nhiều thiệt hại nặng nề do các cuộc chiến tranh và hỏa hoạn. Ngày nay, dấu tích duy nhất còn sót lại của chùa chính là cây tháp cổ Hòa Phong, nằm bên bờ Hồ Hoàn Kiếm – trở thành một điểm nhấn cổ kính giữa lòng Hà Nội hoa lệ.